Hcube-Young

10 Συχνές Ερωτήσεις
Γενικά για το ήπαρ και τις ηπατίτιδες


1. Τι είναι το ήπαρ;

Το ήπαρ (συκώτι) είναι ένα από τα ζωτικά όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Είναι ένας   μεγάλος   αδένας   του   πεπτικού   συστήματος,   που   βρίσκεται   κάτω   από   το διάφραγμα  στο   δεξί   μέρος  του  σώματος  (δεξιό  υποχόνδριο)  και  συμμετέχει  σε πολλαπλές λειτουργίες, όπως π.χ. αποβολή τοξινών, μεταβολισμός φαρμάκων, ρύθμιση μεταβολισμού λιπών, χοληστερίνης,  σακχάρου και πρωτεϊνών, πήξη του αίματος κτλ. Κατά συνέπεια, κάθε φλεγμονή στο συκώτι επηρεάζει όχι μόνο το όργανο αυτό, αλλά και ολόκληρο τον οργανισμό

2. Τι είναι η ηπατίτιδα και γιατί είναι σημαντική;

Ηπατίτιδα ονομάζεται κάθε φλεγμονή του ήπατος (δηλαδή του συκωτιού). Είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει διάφορες παθήσεις που μπορεί να οφείλονται σε ποικίλα αίτια, όπως κληρονομικές/γονιδιακές διαταραχές, μικρόβια, φάρμακα, τοξίνες, όγκους και  συστηματικές   παθήσεις.  Μερικές  από  αυτές  μεταδίδονται  από  άνθρωπο  σε άνθρωπο, ενώ οι περισσότερες  όχι. Κάθε ηπατίτιδα, άσχετα από το αίτιό της είναι σημαντικό να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί έγκαιρα, γιατί σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να κινδυνεύσει η ζωή του ασθενούς.

3. Ποιές μορφές έχει η ηπατίτιδα;

Η ηπατίτιδα παρουσιάζεται  με δύο μορφές,  την οξεία και τη χρόνια. Η  οξεία  μορφή εμφανίζεται  λίγες  μέρες  ως  λίγες  εβδομάδες  μετά  την  έκθεση στο  αίτιο  (μικρόβιο, τοξίνη, φάρμακο κτλ) και είναι δυνατόν να θεραπευθεί. Όταν η ηπατίτιδα γίνει χρόνια, η φλεγμονή παραμένει περισσότερο από 6 μήνες, όπως π.χ. συχνά παρατηρείται στην ηπατίτιδα Β και C, αλλά και στην αλκοολική ηπατίτιδα, ενώ π.χ. αντίθετα η ηπατίτιδα Α δεν γίνεται ποτέ χρόνια. Η οξεία ηπατίτιδα εκδηλώνεται συνήθως με ίκτερο, ανορεξία και αιφνίδια γενικευμένη αδυναμία, που μπορεί να συνοδεύονται από κοιλιακό πόνο, πυρετό,  εμετό και  μεταβολή του  χρώματος των  ούρων  και των  κοπράνων.  Μπορεί όμως να είναι και χωρίς συμπτώματα, οπότε περνάει απαρατήρητη και την ονομάζουμε "λανθάνουσα".  Η  χρόνια  ηπατίτιδα  στα  περισσότερα  άτομα  δεν  εμφανίζεται  με ιδιαίτερα συμπτώματα για πολλά χρόνια, γι' αυτό και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη (περνά απαρατήρητη). Έτσι μπορεί να καταλήξει σε κίρρωση του ήπατος (οριστική καταστροφή του ηπατικού  ιστού και αντικατάστασή του από ινώδη) και ανεπάρκεια του ήπατος (που  θεραπεύεται  πλέον  μόνο  με  μεταμόσχευση  υγιούς  ήπατος)  ή  ακόμη  και  σε καρκίνο του ήπατος (ηπάτωμα / ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα).

4. Ποιες είναι οι συχνότερες ηπατίτιδες;

Οι συχνότερες ηπατίτιδες σε ενήλικα άτομα είναι η ηπατίτιδα Β και C, που οφείλονται στους   αντίστοιχους   ιούς,   η   αλκοολική  νόσος   του   ήπατος   και   η   μη   αλκοολική στεατοηπατίτιδα   (λιπώδες   ήπαρ).   Στα  παιδιά,  συχνά  αίτια  είναι  επίσης   και  τα κληρονομικά   νοσήματα   του   ήπατος,   όπως   η   νόσος   Wilson,   η   ανεπάρκεια   α1 αντιθρυψίνης και η αιμοχρωμάτωση.

5. Ποιες ηπατίτιδες οφείλονται σε ιούς;

Οι  ηπατίτιδες  Α,  Β,  C,  D  και  E  οφείλονται  σε  ιούς  που  προσβάλλουν  εκλεκτικά  το συκώτι. Επιπλέον όμως, το ήπαρ μπορεί να επηρεαστεί και από ιούς που προσβάλλουν πολλαπλά όργανα, όπως οι HIV (ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας), EBV (Epstein-Barr Virus), CMV (Κυτταρομεγαλοϊός), HSV (ιός απλού έρπητα) κτλ.

6. Ποια άτομα κινδυνεύουν από ηπατίτιδα;

Αν και ηπατίτιδα μπορεί να υποστεί οποιοσδήποτε άνθρωπος κάποια στιγμή στη ζωή του, μεγαλύτερο κίνδυνο έχουν άτομα με μειωμένη άμυνα λόγω σοβαρών παθήσεων (μεταμοσχευμένοι, διαβητικοί, ασθενείς με AIDS, θαλασσαιμικοί, πολυμεταγγιζόμενοι, καρκινοπαθείς,  χρήστες  τεχνητού  νεφρού),  άτομα  που  λαμβάνουν  πολλά  φάρμακα (ηλικιωμένοι,   χρήστες   κορτιζόνης   και   ανοσοκατασταλτικών   φαρμάκων),   χρήστες αλκοόλ   και   ναρκωτικών,   άτομα   με   σεξουαλική   συμπεριφορά   υψηλού   κινδύνου (πολλαπλοί σύντροφοι, επαφές χωρίς προφύλαξη, ομοφυλόφιλοι) και άτομα με συχνή
/ στενή  επαφή  με  ασθενείς  με  ηπατίτιδα  (συγγενείς  α’  βαθμού  και  επαγγελματίες
υγείας).

7. Πώς μπορώ να προφυλαχθώ από τις ηπατίτιδες;

Αρκεί να τηρεί κανείς απλά μέτρα πρόληψης, όπως εμβολιασμό για την ηπατίτιδα Α και Β,  σχολαστική  υγιεινή του σώματος και της οικίας, υγιεινό και καλό μαγείρεμα του φαγητού,  σεξουαλικές επαφές με προφύλαξη, αποφυγή αλκοόλ και ναρκωτικών και λήψη φαρμάκων μόνο με οδηγίες ιατρού.

8. Θεραπεύονται οι ηπατίτιδες;

Οι  περισσότερες  ηπατίτιδες  θεραπεύονται  οριστικά  με  την  κατάλληλη  θεραπευτική αγωγή, αρκεί να μην έχουν προφθάσει ήδη να προκαλέσουν ανεπανόρθωτη βλάβη στο ήπαρ  (κίρρωση).  Η  διαδικασία  αυτή  είναι  αργή  και  προοδευτική  και  έτσι  απαιτεί τουλάχιστον 10 χρόνια για να προκύψει (και κάποτε πολύ περισσότερα). Επειδή όμως ορισμένες ηπατίτιδες είναι επιπλέον ιδιαίτερα επικίνδυνες και σε φάσεις παρόξυνσης και μπορεί να προκαλέσουν πολύ σοβαρές  επιπλοκές ή ακόμη και θάνατο σε νεαρές ηλικίες (π.χ. κεραυνοβόλος νόσος Wilson ή ηπατίτιδα Α  και Β), όλοι οι ασθενείς με γνωστή ηπατίτιδα ή ισχυρή υποψία πρέπει να συμβουλευθούν ειδικό ιατρό (παθολόγο, παιδίατρο ή γαστρεντερολόγο) για να καθοριστεί η αγωγή και η παρακολούθησή τους.

9. Έχω υψηλά ηπατικά ένζυμα στις αναλύσεις αίματος. Πρέπει να επισκεφθώ τον ηπατολόγο;

Οι ηπατολόγοι ασχολούνται μόνο με τα σοβαρότερα νοσήματα του ήπατος, τα οποία χρειάζονται  ειδική  θεραπεία  και  μακρόχρονη  παρακολούθηση.  Ένα  τυχαίο  εύρημα κάποιας  «παθολογικής»  μέτρησης  στις  αναλύσεις  αίματος  ρουτίνας  δεν  πρέπει  να δημιουργεί άγχος εκ των προτέρων. Ο  οικογενειακός γιατρός θα εξετάσει το σύνολο των αναλύσεων, θα τις συγκρίνει με τις προηγούμενες, θα παρακολουθήσει την εξέλιξή τους τις επόμενες εβδομάδες και, με βάση το ατομικό, φαρμακευτικό και οικογενειακό ιστορικό και την αντικεθμενική / κλινική εξέταση θα αποφασίσει αν και πότε πρέπει να παραπέμψει τον ασθενή σε ειδικό. Αυτή η γενική αρχή δεν ισχύει σε άτομα με σαφείς κλινικές  ενδείξεις οξείας ηπατίτιδας (βλ. σημείο 3) που θα πρέπει να επισκέπτονται επειγόντως τα εφημερεύοντα νοσοκομεία για περαιτέρω έλεγχο και αντιμετώπιση.

10.  Μπορώ  να  προσλάβω  στην  δουλειά  μου  ένα  άτομο  με ηπατίτιδα;

Ασφαλώς,  αρκεί  να  τηρούνται  τα  στοιχειώδη  μέτρα  προφύλαξης,  αν  πρόκειται  για κάποια μεταδοτική ηπατίτιδα.

HBV

1. Τι είναι η ηπατίτιδα Β;

Η ηπατίτιδα Β είναι μια ιογενής λοίμωξη που προσβάλλει το ήπαρ ανδρών και γυναικών και με την πάροδο του χρόνου μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή του. Το άτομο που έρχεται σε επαφή με τη νόσο συχνά δεν έχει κανένα σύμπτωμα για μεγάλο  χρονικό  διάστημα,  γεγονός  που  διευκολύνει  τη  μετάδοσή  της  σε  άλλα άτομα.

2. Πώς μεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας Β;

Ο ιός της ηπατίτιδας Β  μεταδίδεται:
- με σεξουαλική επαφή χωρίς τη χρήση προφυλακτικού, με άτομο που έχει μολυνθεί από τον ιό (ιδίως σε ομοφυλόφιλους)
- με  την  κοινή  χρήση  συριγγών  ή  άλλων  εργαλείων  για  την  προετοιμασία υλικού για τη χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών
- από  μολυσμένη  μητέρα  σε  παιδί  κατά  το  φυσιολογικό  τοκετό  (κάθετη μετάδοση)
- με την κοινή χρήση προσωπικών αντικειμένων (ξυραφάκια, οδοντόβουρτσα, νυχοκόπτες) με πάσχοντες
- με  τρύπημα  με  μολυσμένη  βελόνα  ή  αιχμηρό  αντικείμενο  (π.χ.  συνήθης τρόπος   μετάδοσης   σε   προσωπικό   νοσοκομείου   ή   κατά   την   εκτέλεση τατουάζ, πιθανότητα περίπου 2% για τραύμα που διαπερνά το δέρμα)
- με μεταγγίσεις αίματος ή παραγώγων του (εξαιρετικά σπάνια πια λόγω του συστηματικού ελέγχου στις αιμοδοσίες)
Ο ιός  της ηπατίτιδας Β  δεν μεταδίδεται με:
- νερό, τροφή
- σκεύη μαγειρικά ή εστιάσεως
- με κοινή χρήση της τουαλέτας
- την κοινωνική επαφή (χειραψία, αγκαλιά, φιλί, βήχας, φτέρνισμα)
 
3. Ποια άτομα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για προσβολή από ηπατίτιδα Β;

Τα άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για ηπατίτιδα Β είναι :
τα άτομα που έχουν σεξουαλική επαφή με πάσχοντες
- ομοφυλόφιλοι άνδρες
- όσοι έχουν πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ή έχουν άλλο σεξουαλικώς
- μεταδιδόμενο νόσημα
- νεογνά μολυσμένων μητέρων
- χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών
- επαγγελματίες υγείας
- ασθενείς σε μονάδες τεχνητού νεφρού
- μέλη οικογένειας χρόνιων πασχόντων από ηπατίτιδα Β που δεν έχουν εμβολιαστεί

4. Τί μπορώ να κάνω για να προστατευτώ από την ηπατίτιδα Β;

- ο εμβολιασμός αποτελεί το καλύτερο μέτρο πρόληψης
- σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε ενδοφλέβια ναρκωτικά, μη μοιράζεστε βελόνες, σύριγγες ή άλλα αντικείμενα και εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα Α και Β
- χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή
- μη μοιράζεστε ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες, κτλ
- σκεφθείτε  τους  κινδύνους  εάν  επιθυμείτε  να κάνετε  τατουάζ  ή τρύπημα διαφόρων σημείων του σώματος
- εάν είστε επαγγελματίας υγείας εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα Β
- εάν   εκτεθείτε   στον   ιό   της   ηπατίτιδας   Β   (ή   έχετε   ισχυρή   υποψία), επισκεφθείτε        αμέσως        ιατρό,    επειδή    υπάρχει    τρόπος    επείγουσας προφύλαξης    (με    τη    χορήγηση        υπεράνοσης    γάμμα    σφαιρίνης    και ταυτόχρονης έναρξη σχήματος εμβολιασμού)
 
5. Υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β;

- Από το 1982 υπάρχει ασφαλές κι αποτελεσματικό εμβόλιο κι είναι το πρώτο προληπτικό εμβόλιο έναντι ενός σοβαρού καρκίνου (ηπατοκυτταρικού).
- Χορηγείται σε 3 δόσεις ενδομυϊκά (0, 1 και σε 6 μήνες). Εάν το πρόγραμμα του εμβολιασμού διακοπεί μετά την πρώτη δόση, η δεύτερη πρέπει να δοθεί όσο γίνεται πιο  γρήγορα. Η δεύτερη και η τρίτη δόση πρέπει να απέχουν τουλάχιστον 2 μήνες. Εάν καθυστερήσει μόνον η τρίτη δόση, θα πρέπει να χορηγηθεί με την πρώτη ευκαιρία και  να μην αρχίζει ο  εμβολιασμός εξ’ αρχής.
- Το εμβόλιο περιλαμβάνει μόνο ένα αντιγόνο επιφανείας του ιού, οπότε είναι αδύνατη η  μετάδοση της νόσου με τον εμβολιασμό. Για το λόγο αυτό, το εμβόλιο μπορεί να γίνει σε κάθε άτομο, από βρέφη έως υπερήλικες, καθώς και σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς (πάσχοντες από AIDS, καρκινοπαθείς, διαβητικοί, χρόνιοι χρήστες κορτιζόνης κτλ).
- Οι παρενέργειες του εμβολίου είναι πολύ σπάνιες και κατά κανόνα ήπιες.

6. Πόσο αποτελεσματικός είναι ο εμβολιασμός;

Αν και μερική κάλυψη παρέχεται με την πρώτη και δεύτερη δόση, πλήρης κάλυψη προϋποθέτει και τις 3 δόσεις του εμβολίου.
Για να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα του εμβολίου, μπορεί να γίνει έλεγχος του τίτλου   αντισωμάτων  κατά  του  ιού  (αντι-ΗΒs)  τουλάχιστον  1  μήνα  μετά  την τελευταία  δόση.  Τίτλος  μεγαλύτερος  του  10  θεωρείται  ικανοποιητικός,  ενώ  σε χαμηλότερη τιμή συνιστάται 1 ακόμη, «αναμνηστική» δόση.

7. Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται;

Υποχρεωτικός είναι σήμερα ο γενικός εμβολιασμός των βρεφών και των παιδιών τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Κύπρο. Σε περίπτωση ενηλίκων, το σχήμα μπορεί να εκτελεστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Αν και ο εμβολιασμός προτείνεται για όλο τον πληθυσμό, είναι ιδιαίτερα  σημαντικός    για τα άτομα που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου που αναφέρθηκαν προηγουμένως (σημείο 3).

8. Πώς εξελίσσεται η ηπατίτιδα Β;

Το  χρονικό   διάστημα   από   τη   στιγμή   της   μόλυνσης   μέχρι   την   εμφάνιση συμπτωμάτων,    κυμαίνεται   από   45-180   ημέρες   (περίοδος   επώασης).   Οξεία ηπατίτιδα  με  εμφάνιση  ικτέρου,  συμβαίνει  σε  λιγότερα  του  10%  των  παιδιών ηλικίας  κάτω  των  5  ετών  και  σε   30-50%  των  ενηλίκων,  ενώ  οι  υπόλοιπες περιπτώσεις  δεν  εμφανίζουν  κανένα  ειδικό  σύμπτωμα.  Σημαντικό  ποσοστό  των ασθενών κατορθώνουν να αντιμετωπίσουν τον ιό εντός των 6 πρώτων μηνών χωρίς
κάποια   ειδική   θεραπεία,   οπότε   θεραπεύονται   οριστικά   από   τη   νόσο   (και εμφανίζουν και αυτοί τα προστατευτικά αντισώματα κατά του ιού, όπως και όλοι οι εμβολιασμένοι).
Ως χρόνιος φορέας ηπατίτιδας  Β ορίζεται κάποιος που συνεχίζει  να έχει τον ιό στο αίμα  του  (εξέταση  PCR)  για  διάστημα  μεγαλύτερο  από  6  μήνες.  Ένας  φορέας συνήθως δεν έχει συμπτώματα, αλλά παραμένει μολυσμένος με τον ιό για χρόνια και μπορεί να μεταδώσει τον ιό  και σε άλλους. Όλοι οι χρόνιοι φορείς πρέπει να παρακολουθούνται δια βίου, γιατί πιθανώς να έχουν χρόνια βλάβη στο ήπαρ που μπορεί  να  οδηγήσει  σε  κίρρωση  και  ηπατοκυτταρικό   καρκίνο.  Η  ταυτόχρονη κατάχρηση  αλκοόλ  είναι  παράγοντας  που  επιταχύνει  την  εξέλιξη  της  ηπατικής νόσου προς κίρρωση, όπως και η πλούσια σε λίπος διατροφή, η παχυσαρκία και η συνύπαρξη ηπατίτιδας C ή HIV λοίμωξης.

9. Πώς μπορώ να μάθω αν έχω μολυνθεί από τον ιό της ηπατίτιδας Β;

Μπορεί να έχετε ηπατίτιδα Β, να μεταδίδετε τη νόσο, και να μην το γνωρίζετε. Ορισμένες φορές ένα άτομο με ηπατίτιδα Β μπορεί να μην έχει απολύτως κανένα σύμπτωμα. Εάν θέλετε να ελεγχθείτε για ηπατίτιδα Β, πρέπει να κάνετε την ειδική εξέταση  για  Ηπατίτιδα  Β  (αυστραλιανό   αντιγόνο  HΒsAg).  Αν  αυτή  δείξει  ότι πράγματι πάσχετε, θα χρειαστεί να σας δει ειδικός για να προφραμματίσει μερικές ειδικές εξετάσεις που δείχνουν πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα (οξεία ή  χρόνια, απλός    φορέας    ή    πάσχων    από    ενεργό    ηπατίτιδα,    υψηλή    ή    χαμηλή μολυσματικότητα).
Στην περίπτωση  της  χρόνιας  ηπατίτιδας,  ο  γιατρός  σας  θα  κρίνει  αν  πρέπει  να λάβετε κάποια  ειδική αγωγή ή απλώς να επαναλαμβάνετε τακτικά τον έλεγχο. Σε περίπτωση αμφιβολίας, ίσως σας ζητήσει να κάνετε βιοψία ήπατος. Είναι μια απλή εξέταση που γίνεται στο κρεβάτι του ασθενούς, διαρκεί λίγα λεπτά και σε έμπειρα χέρια  έχει  ελάχιστες  επιπλοκές.  Κατά  τη  διάρκεια  της  βιοψίας,  αφαιρείται  με βελόνα  ένα  μικροσκοπικό  κομμάτι  ήπατος,  η  εξέταση  του  οποίου  θα  δείξει  με ακρίβεια τη σοβαρότητα της βλάβης στο ήπαρ και θα βοηθήσει στην απόφαση για θεραπεία ή όχι.

10.Υπάρχει ειδική θεραπεία για την Ηπατίτιδα Β ;

Ναι υπάρχει. Η απόφαση για θεραπεία λαμβάνεται πάντα με συμφωνία ιατρού και ασθενή, αφού  ληφθεί υπόψιν ο κίνδυνος από την εξελισσόμενη βλάβη στο ήπαρ και συγκριθεί με τον κίνδυνο  επιπλοκής από τα φάρμακα. Όλα τα φάρμακα δεν είναι ίδια και δεν είναι κατάλληλα για κάθε  ασθενή με ηπατίτιδα Β. Για το λόγο αυτό η χορήγησή τους γίνεται μόνο από εξειδικευμένους γιατρούς και πάντα κάτω από ιατρική παρακολούθηση.
Τα φάρμακα δρουν ενισχύοντας την άμυνα του οργανισμού,        μειώνοντας    τον πολλαπλασιασμό του ιού της ηπατίτιδας Β και επιβραδύνοντας την ηπατική νόσο. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορούν ακόμα και να εκριζώσουν τον ιό της ηπατίτιδας Β. Υπάρχουν  έως  σήμερα  2   κατηγορίες  φαρμάκων,  με  συγκρίσιμη  θεραπευτική αποτελεσματικότητα,    αλλά    σημαντικές    διαφορές    ως    προς    το    κόστος,     τις παρενέργειες και τη διάρκεια της θεραπείας:
a.  Τα νουκλεοσιδικά ανάλογα: λαμιβουδίνη, αδεφοβίρη, εντεκαβίρη, τενοφοβίρη.
Δρουν αναστέλλοντας τον πολλαπλασιασμό του ιού, γι’ αυτό χορηγούνται επ’ αόριστον. Με την πάροδο του χρόνου, ο ιός αναπτύσσει αντοχή στα φάρμακα, οπότε  απαιτείται  τροποποίηση  της  αγωγής  και  συνδυασμός  φαρμάκων.  Το μηνιαίο κόστος τους είναι από  μέτριο έως υψηλό  και οι παρενέργειες κατά κανόνα σχετικά ήπιες.
b.  Η πεγκιλιωμένη ιντερφερόνη δρα ενισχύοντας την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού,  προκειμένου αυτός να εξοντώσει τον ιό. Είναι κατάλληλη κυρίως για  νέα  άτομα  με   καλή   ανοσιακή  κατάσταση   και  μέτρια  επίπεδα  ιϊκού πολλαπλασιασμού   (ϊικού  φορτίου).  Η   θεραπεία  διαρκεί  μόνο   1   έτος  με σημαντική πιθανότητα οριστικής επιτυχίας. Το κόστος είναι πολύ υψηλό και οι πιθανές παρενέργειες (νευρολογικές, ψυχιατρικές, αιματολογικές) σημαντικές.

 

HCV

1. Τι είναι η ηπατίτιδα C;

Η ηπατίτιδα C είναι μια φλεγμονή του ήπατος που οφείλεται στον ιό HCV. Επειδή ο ιός έχει   πολλά   διαφορετικά   στελέχη   (γονοτύπους).   Η   βαρύτητα   της   νόσου   και   η πιθανότητα επιτυχημένης θεραπείας διαφέρουν από πάσχοντα σε πάσχοντα. Η νόσος συχνά δεν γίνεται αντιληπτή στην οξεία φάση, οπότε το άτομο είναι σιωπηλός φορέας, ενώ στις άλλες περιπτώσεις εμφανίζονται συμπτώματα, τα οποία όμως υποχωρούν σε λίγες  ημέρες  με  απλά  μέτρα  υγείας  (ενυδάτωση,  αντιπυρετικά,  υγιεινή  διατροφή, αποφυγή  αλκοόλ  και  φαρμάκων).  Σε  πολλά  άτομα  ο   οργανισμός  καταφέρνει  να εξοντώσει πλήρως τον ιό μετά την οξεία προσβολή, οπότε η θεραπεία είναι οριστική. Όταν αντίθετα ο ιός παραμένει στο αίμα περισσότερο από 6 μήνες η ηπατίτιδα  γίνει χρόνια, μια εξέλιξη που παρατηρείται συχνότερα στην ηπατίτιδα C σε σχέση με την ηπατίτιδα Β.

2. Τι μπορεί να προκαλέσει στον οργανισμό ο ιός της ηπατίτιδας C;

Η ηπατίτιδα C αποκαλείται και «σιωπηλή νόσος» καθώς οι πάσχοντες πολύ σπάνια παρουσιάζουν  συμπτώματα ή αισθάνονται άσχημα. Η εξέλιξη της βλάβης του ήπατος μέχρι  την  κίρρωση  (μη  αναστρέψιμη  καταστροφή)  είναι  προοδευτική,  σε  διάστημα μερικών ετών έως δεκαετιών ( 10-50 έτη).

3. Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα της ηπατίτιδας C;

- Ανορεξία
- Εύκολη κόπωση
- Γενικευμένη Αδυναμία
- Οξύ κοιλιακό  άλγος,  ιδίως  στην  περιοχή  του  στομάχου  και  κάτω  από  το διάφραγμα στη δεξιά πλευρά του σώματος (επιγάστριο και δεξιό υποχόνδριο)
- Άλγος στους μυς και/ή στις αρθρώσεις.
- Σπάνια, ίκτερος

4. Ποιες είναι οι χρόνιες συνέπειες της ηπατίτιδας c;

- Κρυοσφαιριναιμία  (γενικευμένη  αντίδραση  ευαισθησίας  που  αφορά  όλα  τα όργανα)
- Καρκίνος του ήπατος
- Κίρρωση   ήπατος   (μη   αναστρέψιμη   καταστροφή   της   αρχιτεκτονικής   του οργάνου)
Ειδικά για η κίρρωση του ήπατος απειλεί άμεσα τη ζωή των ασθενών, με κίνδυνο σοβαρών εκδηλώσεων όπως:
- Αιμορραγία από τον οισοφάγο ή το στομάχι- Συλλογή υγρού στην κοιλιακή χώρα (ασκίτης)
- Γενικευμένη βακτηριακή φλεγμονή στην κοιλιακή χώρα (αυτόματη βακτηριακή περιτονίτιδα)
- Ηπατικη εγκεφαλοπάθεια (τρόμος, νοητική σύγχυση, αστάθεια μέχρι κώμα και θάνατο)
- Πολυοργανική ανεπάρκεια (μόνιμη βλάβη σε νεφρό, καρδιά, πνεύμονα)
 
5. Πώς μεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας C;

Ο ιός της ηπατίτιδας C  μεταδίδεται κυρίως παρεντερικά, δηλαδή με επαφή του ατόμου με  μολυσμένο  αίμα  ή  παράγωγα  αίματος.  Συνήθεις  τρόποι  διασποράς  του  ιού  της ηπατίτιδας C σήμερα είναι:

- Χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών
- Τρύπημα με μολυσμένη βελόνα ή μολυσμένο εργαλείο.
- Γενετήσια (σεξουαλική) μετάδοση.
- Κάθετη μετάδοση (από μητέρα σε παιδί)
- Άγνωστος τρόπος μετάδοσης σε σημαντικό ποσοστό (30-40%) των ασθενών. Ενώ στο παρελθόν η μετάδοση της νόσου πραγματοποιήθηκε με άλλες οδούς όπως:
- Μετάγγιση αίματος ή παραγώγων του
- Αιμοκάθαρση (τεχνητός νεφρός)
- Μεταμόσχευση ιστού ή οργάνου από πάσχοντα δότη
- Ιατρικές, οδοντιατρικές ή παραϊατρικές πράξεις

Ο ιός της ηπατίτιδας C δεν μεταδίδεται με
- Θηλασμό
- Εργασιακές και οικιακές δραστηριότητες
- Φυσικές δραστηριότητες (όπου αποφεύγεται η επαφή με αίμα)
- Συνήθη κοινωνική επαφή (χειραψία, αγκαλιά, φιλί, βήχας, φτέρνισμα)
- Χρήση από κοινού σκευών διατροφής
 
6. Πώς μπορώ να αποφύγω να μεταδώσω την Ηπατίτιδα C και σε άλλα άτομα;

- Αποφεύγετε να  έρθει σε επαφή το αίμα  σας  με αίμα  άλλου ατόμου  είτε λόγω τραυματισμού  είτε μέσω μολυσμένων ενδυμάτων, επιδέσμων, αντικειμένων που χρησιμοποιείτε κατά την έμμηνο ρύση.
- Καθαρίζετε τους λεκέδες από αίμα προσεκτικά  (χρησιμοποιείτε πλαστικά γάντια μιας χρήσης και απολυμαντικό). Πετάτε τα μολυσμένα αντικείμενα.
- Αποφεύγετε  να  μοιράζεστε  αντικείμενα  προσωπική  περιποίησης  που  μπορεί  να έχουν πάνω τους ίχνη αίματος.
- Αποφύγετε τη χρήση ναρκωτικών. Αν είστε εξαρτημένο άτομο, αναζητήστε βοήθεια στις  υπηρεσίες αποτοξίνωσης-απεξάρτησης και παράλληλα αποφύγετε την κοινή χρήση συρίγγων-βελόνων με άλλα άτομα.
- Αποφεύγετε τις σεξουαλικές πρακτικές υψηλού κινδύνου (πολλαπλοί σύντροφοι, πρωκτική  επαφή,  εισαγωγή  αιχμηρών  αντικειμένων  στα  γεννητικά  όργανα)  που μπορούν  να  προκαλέσουν  αιμορραγία,  καθώς  και  την  ερωτική  πράξη  κατά  την διάρκεια της εμμηνόρροιας. Σε όλες τις περιπτώσεις επαφής επιβάλλεται η χρήση προφυλακτικού.

7. Πως μπορώ να μάθω αν έχω μολυνθεί από τον ιό της ηπατίτιδας C ;

Η  διάγνωση  της   ηπατίτιδας  C  στηρίζεται  αρχικά  στην  απλή  ανίχνευση στο αίμα ειδικών αντισωμάτων  εναντίον     του ιού της ηπατίτιδας     C     (anti-HCV).     Η μη ανίχνευση τέτοιων  αντισωμάτων αποκλείει πρακτικά την παρουσία ηπατίτιδας C, εκτός από την πολύ αρχική περίοδο της οξείας λοίμωξης (οπότε δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί τα  αντισώματα)  και  από  ανοσοκατασταλμένους  ή  αιμοκαθαιρόμενους  ασθενείς  (οι οποίοι συχνά δεν αναπτύσσουν ποτέ αντισώματα).
Η παρουσία θετικών  αντισωμάτων για ηπατίτιδα C σε αρχικό έλεγχο ρουτίνας μπορεί να    επιβεβαιωθεί     ή     να     διαψευσθεί     με     άλλη,     πιο     ειδική     εξέταση     (μέθοδος ανοσοκαθήλωσης ή RIBA).
Θετικά αντισώματα για ηπατίτιδα C δεν σημαίνουν πάντοτε παρουσία ηπατίτιδας C. Παρουσία  θετικών  αντισωμάτων  ηπατίτιδας  C  επιβάλλει  συνέχιση  του  ελέγχου  με μοριακό  έλεγχο.    Η  επιβεβαίωση της  παρουσίας  ηπατίτιδας  C  σε  άτομα  με  θετικά αντισώματα γίνεται με ανίχνευση του ίδιου του ιού (HCV-RNA) στο αίμα με ευαίσθητη ποσοτική μέθοδο (PCR). Μία μόνον αρνητική  εξέταση για τον ιό δεν  αποκλείει την παρουσία ηπατίτιδας C και χρειάζεται επανεξέταση μετά από μερικούς μήνες.
Άτομα με θετικά αντισώματα αλλά αρνητικό μοριακό έλεγχο σε επαναλαμβανόμενες μετρήσεις δεν πάσχουν από ηπατίτιδα c. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να συμβαίνουν 2 καταστάσεις:
a.   Να  πρόκειται  για  άτομα  που  νόσησαν  από  οξεία  ηπατίτιδα  C  αλλά  δεν μετέπεσαν σε χρόνια ηπατίτιδα (οπότε δεν νοσούν πια).
b.   Να πρόκειται για ψευδώς θετικά αντισώματα.
Ψευδώς θετικά αντισώματα για ηπατίτιδα C παρατηρούνται κυρίως σε αιμοδότες ή άτομα που έχουν πρόσφατα προσβληθεί από ιογενή λοίμωξη ή πάσχουν από ορισμένα αυτοάνοσα   νοσήματα    (π.χ.   συστηματικός     ερυθηματώδης   λύκος,     ρευματοειδής αρθρίτιδα).
Η διάγνωση  της   ηπατίτιδας  C  γίνεται τυχαία στις  περισσότερες  περιπτώσεις,  αφού κατά κανόνα  δεν υπάρχουν συμπτώματα που θα οδηγήσουν τον  ασθενή στο γιατρό. Υπόνοια   για   την   παρουσία   ηπατίτιδας   C   τίθεται   συνήθως   από   την   ανίχνευση παθολογικών   εργαστηριακών   εξετάσεων   (αυξημένων   τρανσαμινασών)   σε   τυχαίο έλεγχο   ή   από   την   ανίχνευση   αντισωμάτων   ηπατίτιδας   C   μετά   από   εθελοντική αιμοδοσία ή στα πλαίσια ελέγχου πριν από  προγραμματισμένη επέμβαση, τοκετό ή ενδοσκόπηση.

8. Ποιοι πρέπει να υποβάλλονται υποχρεωτικά σε εξετάσεις για ηπατίτιδα C;

Σε εξετάσεις  για ηπατίτιδα C πρέπει υποχρεωτικά να υποβάλλονται:
- Οι επαγγελματίες υγείας και όσοι φροντίζουν άτομα με ηπατίτιδα c
- Όλα τα άτομα με αυξημένες τρανσαμινάσες σε επαναλαμβανόμενες αναλύσεις αίματος
- Όλοι οι πρώην και ενεργοί χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών
- Όλοι   όσοι   έχουν   υποβληθεί   σε   μεταγγίσεις   αίματος   ή   παραγώγων   του, μεταμοσχεύσεις ιστών και οργάνων και αιμοκάθαρση πριν από το 1992
- Όλοι όσοι εκτίθενται παρεντερικά σε δυνητικά μολυσμένα ιατρικά εργαλεία
- Οι ερωτικοί σύντροφοι ατόμων με ηπατίτιδα C
- Άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ή σεξουαλικές πρακτικές υψηλού κινδύνου
- Tα παιδιά μητέρων με ηπατίτιδα C
- Ασθενείς με λοίμωξη με τον ιό HIV
- Άτομα με γνωστή ηπατίτιδα άλλης αιτιολογίας

9. Υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα C;

Δυστυχώς, δεν  υπάρχει και ούτε προβλέπεται να κυκλοφορήσει άμεσα εμβόλιο που να προφυλάσσει   από  την  ηπατίτιδα   C.  Επιπρόσθετα,  οι  περισσότεροι  ασθενείς  με ηπατίτιδα C δεν έχουν ακόμη ανιχνευθεί. Γι' αυτό επιβάλλεται να τηρούνται από όλους προσεκτικά τα γενικά μέτρα πρόληψης, ώστε να αποφεύγεται η μετάδοση της νόσου.

10. Υπάρχει θεραπεία για την ηπατίτιδα C;

Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας για την ηπατίτιδα C έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία   χρόνια. Έτσι, εκρίζωση της ηπατίτιδας C επιτυγχάνεται σε περισσότερους από  80%  των  ασθενών  με  γονότυπο  2  ή  3  και  περίπου  σε  50%  των  ασθενών  με γονότυπο  1  ή  4.  Βασίζεται  στη   συνδυασμένη  χορήγηση  ενέσεων  πεγκυλιωμένης ιντερφερόνης-άλφα (συνήθως μία ένεση την εβδομάδα) και δισκίων ριμπαβιρίνης. Τα φάρμακα χορηγούνται για 6 ή 12 μήνες ανάλογα με το γονότυπο του κάθε ασθενούς και την ταχύτητα ανταπόκρισής του στην αγωγή. Τα φάρμακα που  χορηγούνται για θεραπεία   της   ηπατίτιδας   C   παρουσιάζουν   συχνά   παρενέργειες    (αιματολογικές, νευρολογικές, ψυχιατρικές κτλ) και γι' αυτό όσοι υποβάλλονται σε θεραπεία θα πρέπει να βρίσκονται υπό στενή παρακολούθηση από ειδικούς ιατρούς εξοικειωμένους με τα φάρμακα αυτά. Η συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία είναι ιδιαίτερα σημαντική για την τελική επιτυχία και τόσο οι ασθενείς όσο και οι γιατροί πρέπει να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να μεγιστοποιούν τη συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία.

11. Ποια μέτρα μπορεί να πάρει ένας πάσχων από ηπατίτιδα c;

- Ελέγξτε τους τίτλους αντισωμάτων σας για ηπατίτιδα Α και Β και αν δεν είναι ικανοποιητικοί, εμβολιαστείτε και για τις 2
- Αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ, τροφών πλούσιων σε λίπος, φαρμάκων που μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή στο ήπαρ, αλλά και το κάπνισμα, διότι μπορούν να επιδεινώσουν την ηπατική νόσο
- Ακολουθείτε  υγιεινή  καλά  ισορροπημένη  διατροφή.  Εντάξτε  στο  πρόγραμμά σας  τακτική,  ελαφριά  άσκηση.  Μπορείτε  να  συνεχίσετε  να  εργάζεστε  χωρίς περιορισμό, αρκεί να τηρείτε στοιχειώδη μέτρα προφύλαξης
- Μην   χρησιμοποιείτε   από   κοινού   με   άλλους   αντικείμενα   που   μπορεί   να περιέχουν    αίμα,     όπως     βελόνες-σύριγγες,     ξυραφάκια,     οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες και αποτριχωτικές συσκευές
- Προσπαθείστε  να  έχετε  τακτικό  ερωτικό  σύντροφο  και  κάνετε  πάντα  χρήση προφυλακτικού,  ειδικά  σε  βραχυχρόνιες  ερωτικές  σχέσεις  ή  ομοφυλοφιλικές επαφές
- Συζητείστε   με   τον   γιατρό   σας   τις   θεραπευτικές   επιλογές,   τις   πιθανές παρενέργειες   της  θεραπείας  και  επιλέξτε  μαζί  τον  ιδανικό  χρόνο  έναρξης θεραπείας
- Προγραμματίστε   τις   επισκέψεις   και   ζητήστε   στήριξη   από   το   φιλικό   και οικογενειακό σας περιβάλλον ή ομάδες ασθενών.


HIV

1. Τι είναι ο ιός HIV;

Ο HIV (Human Immunodeficiency Virus) είναι ο ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας, ο ιός δηλαδή που προκαλεί το AIDS (Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας). Υπάρχουν 2 βασικοί τύποι του ιού με παρόμοια δομή και δράση, οι HIV 1 και HIV 2. Ο HIV προσβάλλει το ανοσοποιητικό  σύστημα του ανθρώπου. Αυτό το σύστημα είναι υπεύθυνο  για  την  άμυνα  του  οργανισμού  ενάντια  σε  λοιμώξεις,  όγκους  και  άλλες ασθένειες.

2. Τι είναι το AIDS;

Ο όρος AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome) μεταφράζεται στα ελληνικά ως Σύνδρομο    Επίκτητης Ανοσολογικής     Ανεπάρκειας.     Σύνδρομο,     είναι ένα     σύνολο συμπτωμάτων μιας  ιδιαίτερης  ασθένειας ή κατάστασης.  Επίκτητη,  σημαίνει  ότι  δεν είναι μια κληρονομική ασθένεια, αλλά μία ασθένεια που αποκτιέται στην πορεία ζωής των ανθρώπων.  Ανοσοποιητική ανεπάρκεια, είναι η εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος,  άρα  και  της   βασικής  του  λειτουργίας  που  είναι  να  αναγνωρίζει  τα μικρόβια που πρσβάλλουν τον ανθρώπινο  οργανισμό και να αμύνεται εναντίον τους. Έτσι, το ανοσοποιητικό σύστημα καταρρέει και ο  οργανισμός δεν μπορεί να αμυνθεί και να αντιμετωπίσει λοιμώξεις, αλλά και καρκίνους που προκαλούνται από ορισμένα μικρόβια. Είναι σημαντικό να  σημειωθεί  ότι  η πολύ ψηλή θνητότητα  του  AIDS  δεν οφείλεται στον ιό HIV, αλλά στις διάφορες λοιμώξεις και καρκίνους που εμφανίζονται στα άτομα αυτά, αφού δεν έχουν αποτελεσματικό τρόπο για να τις αντιμετωπίσουν.
Το AIDS δεν ταυτίζεται με τη λοίμωξη με τον ιό HIV. Αντίθετα, είναι μόνο το τελικό στάδιο αυτής της λοίμωξης, όταν πια ο ιός έχει παραμείνει για μεγάλο διάστημα στον οργανισμό και έχει καταστρέψει σε μεγάλο βαθμό το ανοσοποιητικό σύστημα.

3. Πώς μεταδίδεται ο ιός HIV;

Ο ιός μεταδίδεται:
- μέσω του αίματος των ασθενών (μεγάλα τραύματα, ανοικτές πληγές).
- με     τη       σεξουαλική     επαφή      με         κάποιο     οροθετικό     άτομο     χωρίς     χρήση προφυλακτικού. Ο ιός βρίσκεται στο αίμα, τα σπερματικά, προσπερματικά και κολπικά  υγρά  και μπορεί να εισέλθει στο σώμα σας μέσω μικροσκοπικών ή μεγαλύτερων πληγών  στο δέρμα σας ή μέσω του κόλπου, του πρωκτού, του πέους    και     του    στόματος.    Η     ταυτόχρονη     ύπαρξη         άλλων         σεξουαλικών μεταδιδόμενων νοσημάτων ευνοεί την μετάδοση του ιού.
- με  την  κοινή  χρήση  συριγγών  και  βελονών  ή  άλλων  εργαλείων  για  την προετοιμασία υλικού για την χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών.
- από τη μητέρα  στο παιδί  κατά τη  διάρκεια  της  κύησης, του τοκετού  ή του θηλασμού
- μετά   από   τρύπημα   με   βελόνα   που   φέρει   αίμα   πάσχοντος   (ατυχήματα επαγγελματιών υγείας – πιθανότητα <1%).

Ο ιός δεν μεταδίδεται:
- Από κοινωνικές επαφές όπως χειραψία, αγκάλιασμα ή φιλί στο μάγουλο
- Στο χώρο της δουλειάς ή σε οποιοδήποτε άλλο χώρο στον οποίο συναθροίζονται άνθρωποι όπως θέατρα, στάδια, σχολεία, γραφεία κτλ
- Από την θάλασσα ή την πισίνα
- Από τον ιδρώτα και το σάλιο
- Από ρούχα, σκεπάσματα, πιάτα, ποτήρια και μαχαιροπήρουνα, τηλέφωνα
- Από τις τουαλέτες
- Από κουνούπια ή άλλα έντομα

4. Τι μπορώ να κάνω για να προστατευτώ από τον ιό;

- Να  χρησιμοποιείτε  πάντα  προφυλακτικό,  κάθε  φορά  που  έχετε  σεξουαλική επαφή είτε αυτή είναι κολπική είτε στοματική είτε πρωκτική. Χρησιμοποιείστε προφυλακτικό από LATEX.
- Προσπαθήστε να μειώσετε τον αριθμό των σεξουαλικών σας συντρόφων. Όσο μεγαλύτερος    ο   αριθμός   των   σεξουαλικών   συντρόφων   που   έχετε   τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα  να εκτεθείτε στον ιό. Η αποχή από τις σεξουαλικές επαφές είναι ένας ιδιαίτερα αποτελεσματικός τρόπος για να προστατέψετε τον εαυτό σας.
- Σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε κάποιο λιπαντικό μην βάζετε βαζελίνη ή άλλο
ανάλογο   υλικό,   γιατί   καταστρέφει   το   προφυλακτικό   και   καταργεί   την
προστατευτική  του  δράση.  Αν  σας  είναι  απαραίτητο,  προμηθευτείτε  ένα υδατοδιαλυτό λιπαντικό.
- Σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε ενδοφλέβια ναρκωτικά ή άλλες ουσίες μην χρησιμοποιείτε και μην μοιράζεστε με άλλους σύριγγες ή βελόνες.
- Μην μοιράζεστε με άλλους αντικείμενα που μπορεί να έχουν υπολείμματα από αίμα όπως οδοντόβουρτσες ή ξυραφάκια.
- Σε περίπτωση που είστε έγκυος ή σκοπεύετε να μείνετε ζητήστε από τον ιατρό σας και συζητείστε μαζί του σχετικά με τον HIV.

5. Τί σημαίνει σωστή χρήση του προφυλακτικού ?

Σωστή χρήση του προφυλακτικού  σημαίνει:
a. Χρήση του προφυλακτικού από την αρχή μέχρι το τέλος της σεξουαλικής επαφής πριν  έρθει κάποιος σε επαφή με προσπερματικά  υγρά  ή  σπέρμα  και  κολπικά  ή τραχηλικά υγρά. Προσπερματικά είναι τα υγρά που βγαίνουν από το πέος πριν το σπέρμα. Κολπικά είναι τα υγρά που βγαίνουν από τον κόλπο της γυναίκας πριν το τέλος της σεξουαλικής πράξης και τραχηλικά αυτά που βγαίνουν από το γυναικείο κόλπο μετά το τέλος της σεξουαλικής πράξης.
b. Να διαβάζετε τις οδηγίες που αναγράφονται στο πίσω μέρος της συσκευασίας
c. Να προσέχετε την ημερομηνία λήξης του προφυλακτικού.
d. Αποφεύγετε να τοποθετείτε το προφυλακτικό στην πίσω τσέπη του παντελονιού ή σε ντουλαπάκι αυτοκινήτου, γιατί λόγω της θερμότητας μπορεί να αλλοιωθεί.
e. Μην χρησιμοποιείτε λιπαντικά, όπως η βαζελίνη, γιατί έχουν ως βάση το λάδι που καταστρέφει  το προφυλακτικό, αλλά εάν χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε κάποια ουσία, αγοράστε από το φαρμακείο κάποια ειδική, υδατοδιαλυτή.
f. Προτιμάτε να αγοράζετε προφυλακτικά από μεγάλα φαρμακεία και υπεραγορές και όχι από περίπτερα, γιατί μπορεί να είναι εκτεθειμένα στον ήλιο το καλοκαίρι ή δίπλα σε κάποια σόμπα το χειμώνα.

6. Πώς μπορώ να μάθω εάν έχω μολυνθεί από τον HIV;

Ο μόνος σίγουρος τρόπος για να μάθετε εάν έχετε  μολυνθεί από τον ιό είναι να κάνετε το   αντίστοιχο   τεστ.   Οι   άνθρωποι   που     έχουν μολυνθεί   από τον   ιό   μπορεί   να αισθάνονται και να φαίνονται απόλυτα υγιείς. Το τεστ μπορείτε να το κάνετε δωρεάν είτε σε κάποιο δημόσιο Νοσηλευτήριο ή Κέντρο Υγείας, είτε σε ιδιωτικά εργαστήρια. Το αποτέλεσμα   της   εξέτασης   σε   περίπτωση   που   έχετε   μολυνθεί   είναι   απολύτως εμπιστευτικό   και   προστατεύεται   από   το   ιατρικό   απόρρητο.   Μόνο   το   αναγκαίο προσωπικό  θα  μπορεί  να  δει  πληροφορίες  για  το  αποτέλεσμα  της  εξέτασης.  Πριν ανακοινωθεί     κάποιο     θετικό     αποτέλεσμα,     επαναλαμβάνεται     υποχρεωτικά     με διαφορετικές τεχνικές εξέτασης για να μειωθεί πολύ η πιθανότητα ψευδώς θετικής διάγνωσης.
Οποιοσδήποτε  μπορεί να έχει μολυνθεί από τον  ιό.
Έχετε όμως μεγαλύτερες πιθανότητες  να έχετε μολυνθεί:
- Εάν έχετε μοιραστεί έστω και για μία φορά στη ζωή σας σύριγγες ή βελόνες με άλλους ανθρώπους
- Εάν είχατε ποτέ σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλακτικό με κάποιο άτομο που ήταν οροθετικό
- Εάν είχατε ποτέ κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα  όπως χλαμύδια, σύφιλη ή γονόρροια
- Εάν  είχατε  σεξουαλικές  επαφές  χωρίς  προφυλακτικό  με  κάποιο  άτομο  που ανήκει σε μία από τις παραπάνω κατηγορίες
- Εάν   είστε   επαγγελματίας   υγείας   ή   φροντιστής   σε   χώρο   εργασίας   που περιθάλπει πάσχοντες με HIV λοίμωξη
- Εάν είστε πρωτοβάθμιος συγγενής ή σύντροφος ατόμου με HIV λοίμωξη.

7. Τι σημαίνει ότι είμαι οροθετικός;

Σημαίνει  ότι έχετε μολυνθεί από τον  ιό HIV. Ο ιός κυκλοφορεί μέσα στο  σώμα σας. Στα αρχικά στάδια αυτό δεν  προκαλεί κάποια ιδιαίτερα προβλήματα και γι' αυτό δεν μπορείτε να το  αντιληφθείτε. Είναι πολύ πιθανό να αισθάνεστε πάρα πολύ καλά. Η εξέλιξη της ασθένειας εξαρτάται από την ηλικία σας, τη γενική κατάσταση υγείας σας, την  τήρηση  των  ιατρικών  συστάσεων,  τη  συστηματική  λήψη  αγωγής,  αλλά  και  τα χαρακτηριστικά του ίδιου του ιού.

8. Τι κάνω σε περίπτωση που το τεστ δείξει ότι έχω μολυνθεί;

Απευθυνθείτε  σε ένα εξειδικευμένο κέντρο, όπως η Γρηγόρειος Κλινική στη Λάρνακα για την  Κύπρο  ή το Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων στην Ελλάδα. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι παρά τη  σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια, η HIV   λοίμωξη   παραμένει μία πάρα    πολύ   σοβαρή   λοίμωξη.   Όμως   οι   άνθρωποι που έχουν μολυνθεί   από τον ιό   ζουν   τώρα   περισσότερο   και καλύτερα   χάρη   στις καινούριες θεραπείες. Οι σύγχρονες θεραπείες δεν προσφέρουν οριστική ίαση από τη λοίμωξη και απαιτούν την πλήρη συμμόρφωση του ασθενούς  για  να καταφέρουν να επιβραδύνουν   τον   πολλαπλασιασμό   του   ιού.   Οι   θεραπείες   αυτές   μπορούν   να μετατρέψουν   τη  λοίμωξη,  που  παλαιότερα  ήταν  ταχύτατα  θανατηφόρα,  σε  μια μακροχρόνια  νόσο,  δίνοντας  τη  δυνατότητα  στα  άτομα  να  είναι  για  πολλά  χρόνια παραγωγικά και δημιουργικά και επιτρέποντας να δοκιμάσουν νέες θεραπείες που στο μεταξύ θα αναπτυχθούν.

9. Υπάρχει ειδική θεραπεία για τον ιό του HIV;

Οι     πλέον πρόσφατες εξελίξεις     στη θεραπευτική αντιμετώπιση     της     νόσου έχουν επιτρέψει   τη   σταθεροποίηση   της   νόσου   για   αρκετά   χρόνια   και   τη   σημαντική καθυστέρηση  της εξέλιξης προς την εκδήλωση του  AIDS  και των επιπλοκών του. Η σύγχρονη  θεραπεία   βασίζεται  στο  συνδυασμό  δισκίων  από  το  στόμα,  τα  οποία εμποδίζουν  διάφορα  σημεία  του  κύκλου  αναπαραγωγής  του  ιού.  Μερικά  από  τα συνηθέστερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται διεθνώς είναι οι νουκλεοσιδικοί και μη νουκλεοσιδικοί  αναστολείς  της  αντίστροφης  μεταγραφάσης  και  οι  αναστολείς  της πρωτεάσης.
Επειδή  η  συμμόρφωση  των  ασθενών  στη  θεραπεία  είναι  πολύ  σημαντική  για  την επιτυχία της  και η ανάγκη λήψης πολλών διαφορετικών δισκίων καθημερινά δεν τη διευκολύνει, η σύγχρονη  τάση είναι να κατασκευάζονται χάπια που περιέχουν 2 ή 3 φάρμακα μαζί και σε μορφή βραδείας απελευθέρωσης, που να διαρκεί 24 ώρες (για να αρκεί 1 δισκίο την ημέρα).

10. Που μπορώ  να απευθυνθώ για περισσότερες πληροφορίες;

ΕΛΛΑΔΑ
Στην   τηλεφωνική   γραμμή   για   το   AIDS   τηλ:   210   7222222   και   2310   422021
Στο ΚΕΕΛΠΝΟ στο τηλέφωνο 210 8899 000

ΚΥΠΡΟΣ
Στη Γρηγόρειο Κλινική Λάρνακας τηλ: 24800464 (υπεύθυνος: Δρ Ι. Δημητριάδης) Στο Υπουργείο Υγείας της Δημοκρατίας, Μονάδα Αναφοράς Λοιμώξεων